Yeni dış politika konsepti

Rusya, yeni dış politika konseptini açıkladı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın güncellenen yeni dış politikasının onaylanmasına dair kararnameyi imzaladığını açıkladı.

Rusya Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleriyle yaptığı toplantıda konuşan Putin, “Rusya Federasyonu’nun güncellenmiş dış politika konseptinin onaylanmasına dair kararname tarafımca imzalanmıştır” dedi.

Putin, yeni dış politika konseptinin gelecekteki çalışmaların ve eylemlerin dayanağını teşkil edeceğini belirtti.

Uluslararası yaşamdaki köklü değişikliklerin temel stratejik planlama belgelerinde ciddi düzeltmeler yapmalarını gerektirdiğini anlatan Putin, diplomatik faaliyetlerin ilkelerinin, görevlerinin ve önceliklerinin tanımlandığı dış politika konseptinin de bu belgeler arasında yer aldığını kaydetti.

Kremlin’in resmi sitesinde yayınlanan dış politika konseptinin başlıca maddeleri şöyle: Rusya kendisini Batı’nın düşmanı olarak görmemektedir, kendisini Batı’dan izole etmemektedir ve Batı’ya karşı düşmanca bir niyeti bulunmamaktadır. Rusya, kendisi ile çatışmanın bir yararı olmayacağının, Batı tarafından anlaşılacağını, çok kutuplu gerçekliklerin kabul edileceğini ve zamanla karşı tarafın çıkarlarına saygı duyulması ve eşitlik üstüne kurulu işbirliğine geri dönüleceğini ummaktadır. Rusya’nın ülke dışındaki insanî politikalarının öncelikleri içinde, Rusya düşmanlığı kampanyalarına karşı koymak, Rus dilini, kültürünü, sporunu ve Rus Ortodoks Kilisesi’ni ayrımcı davranışlardan korumak ve tarihi gerçeklikler için mücadele etmek yer almaktadır. Rusya, her ülkenin güvenliği ile kültürel kimliğinin korunmasını garanti altına alan ve herkes için gelişme olanağına yer açan bir uluslararası ilişkiler sistemi oluşturulmasını istemektedir. Rusya, dünya düzeninin, çok kutuplu dünya düzeninin gerçekliklerine uyum sağlaması için ABD ile diğer hasım ülkelerin uluslararası ilişkilerdeki hakimiyetinin esaslarını yok etmeye ve her ülkeyi neo-kolonyal ve hegemonyacı hırslarından vazgeçirecek şartların oluşması için mücadele edecektir. Rusya, kendisine ya da müttefiklerine yönelik silahlı bir saldırıyı geri püskürtmek ya da önlemek amacıyla silahlı kuvvetlerini kullanabilir. Rusya’nın 21. yüzyıldaki başlıca projesi, Avrasya’yı barış, istikrar ve karşılıklı güven, kalkınma ve refahın hakim olduğu tek bir alana dönüştürmektir. Rusya, İslam dünyasını dostu olarak görmektedir ve İslam dünyasıyla olan kapsamlı, karşılıklı yarara dayanan ilişkilerini güçlendirecektir.

Nükleer çatışma 

Konseptte nükleer güçlerin de katılacağı çatışma olasılığının ve bunların bir küresel savaşa dönüşme riskinin arttığı kaydedildi.

Yeni doktrine göre, “Askeri gücün uluslararası hukuka aykırı olarak kullanılması, uzayın ve enformasyon alanının yeni askeri faaliyet alanları olarak geliştirilmesi, devletler arası çatışmada askerî ve askerî olmayan araçlar arasındaki çizginin bulanıklaşması, bazı bölgelerde uzun süredir devam eden silahlı çatışmaların şiddetlenmesi, küresel güvenliğe yönelik tehdidi artırıyor, nükleer güçler de dahil büyük devletler arasındaki çatışma riskini artırıyor!”

Moskova’ya göre, bu riskler, bu tür çalışmaların lokal, bölgesel veya küresel savaşa dönüşme olasılığını yukarı çekiyor.

En son 2016

Rusya’nın bir önceki dış politika konsepti, 2016 yılında kabul edilmişti. Ocak 2022’de hazırlanan belge Putin ve Güvenlik Konseyi üyeleri tarafından istişare edilmiş, ancak Putin tarafından revize edilmek üzere geri gönderilmişti. Aralık 2022’de Putin, taslağı Güvenlik Konseyi’nde kurmaylarıyla yeniden değerlendirmişti.

“ABD, Rusya karşıtı politikanın ana mimarı…”

Öte yandan, toplantıda yeni dış politika konsepti hakkında bilgilendirme yapan Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’nin Rusya karşıtı politikanın ana mimarı olarak tanımlandığını belirtti.

Lavrov, Çin, Hindistan, İslam dünyası ülkeleri ile Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN), Afrika kıtası, Latin Amerika ve Karayip ülkeleri ile stratejik ortaklığın en önemli kaynak olarak belirlendiğini söyledi.

Anglo-Sakson ülkelere ve Avrupa ülkelerine karşı düşmanca niyetler beslenmediğini kaydeden Rusya Dışişleri Bakanı, yeni dış politika konseptinde Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin Rusya’ya ve müttefiklerine yönelik silahlı saldırıyı püskürtmek veya önlemek için kullanılmasının yer aldığını kaydetti.

Rusya, BM Güvenlik Konseyi Başkanlığını devraldı

Rusya, Ukrayna’nın engelleme çağrısına rağmen BM Güvenlik Konseyi başkanlığını devraldı.

Konseyin 15 üyesinden her biri dönüşümlü olarak bir ay süreyle dönem başkanlığını üstleniyor. Rusya en son Şubat 2022’de başkanlık yaptığında Ukrayna’ya karşı geniş çaplı bir işgal başlatmıştı.

BBC’nin haberine göre, bu son durum Güvenlik Konseyi’nin, başkanı hakkında savaş suçu işlediği iddiasıyla uluslararası tutuklama emri bulunan bir ülke tarafından yönetilmesi anlamına geliyor.

Bir BM kurumu olmayan Uluslararası Ceza Mahkemesi geçtiğimiz ay Vladimir Putin hakkında tutuklama emri çıkardı.

Ukrayna’nın şikayetlerine rağmen ABD, konseyin daimi üyesi olan Rusya’nın başkanlığı üstlenmesini engelleyemeyeceğini açıkladı. Konseyin diğer daimi üyeleri İngiltere, ABD, Fransa ve Çin.

Yeni dünya düzeni

Rusya’nın BM Büyükelçisi Vasily Nebenzia, Rus TASS haber ajansına yaptığı açıklamada, aralarında silahların kontrolü konusunun da bulunduğu çeşitli tartışmalara nezaret etmeyi planladığını söyledi.

Nebenzia, “tek kutuplu düzenin yerini alacak” olan “yeni dünya düzeni “ni tartışacaklarını da dile getirdi.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba Rusya’nın başkanlığını “1 Nisan şakalarının en kötüsü” ve “uluslararası güvenlik mimarisinin işleyişinde bir şeylerin yanlış gittiğinin açık bir hatırlatıcısı” olarak nitelendirdi.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Danışmanı Mykhaylo Podolyak ise bu hamlenin “uluslararası hukukun bir başka tecavüzü olduğunu… saldırgan bir savaş yürüten, insani ve ceza hukuku normlarını ihlal eden, BM Şartını yok eden, nükleer güvenliği ihmal eden bir varlığın dünyanın en önemli güvenlik organına başkanlık edemeyeceğini” söyledi.

Devlet Başkanı Volodimir Zelenski geçtiğimiz yıl Güvenlik Konseyi’nin Rusya’nın işgalini önlemek için yeterince harekete geçmemekle suçlayarak reform yapması ya da “tamamen feshedilmesi” çağrısında bulunmuştu.

Zelenski ayrıca Rusya’nın üye statüsünden çıkarılmasını da talep etti.

Üyelikten çıkarılması mümkün değil

Ancak, ABD, BM tüzüğü daimi bir üyenin çıkarılmasına izin vermediği için elinin kolunun bağlı olduğunu söyledi.

Beyaz Saray Basın Sekreteri Karine Jean-Pierre bu hafta düzenlediği basın brifinginde “Ne yazık ki Rusya Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi ve bu gerçeği değiştirecek uygulanabilir bir uluslararası yasal yol yok” dedi.

Jean-Pierre, ABD’nin Moskova’nın “konseydeki koltuğunu dezenformasyon yaymak” ve Ukrayna’daki eylemlerini meşrulaştırmak için kullanmaya devam etmesini beklediğini de söyledi.

BM Güvenlik Konseyi barışın korunmasından sorumlu uluslararası bir organ. Güvenlik Konseyinde beş ülke daimi olarak temsil ediliyor. Bu ülkeler, konsey kurulduğunda hakim olan savaş sonrası güç yapısını yansıtıyor. Bu grubun üyeleri 10 daimi olmayan üye ülke ile birlikte çalışıyor.