Avokado: Üretimi de tüketimi de yükselen meyve
Önceki yıllarda sadece belirli bir gelir seviyesine hitap eden avokado son yıllarda artan üretimiyle belirli bir fiyat istikrarına kavuştu.
Beslenmedeki önemi ve üreticisine gelir getirici etkisiyle oldukça önemli bir ürün olan avokadonun üretim alanları ve üretimi son yıllarda oldukça arttı. Üretim arttıkça fiyatlar daha geniş bir kesime hitap ettikçe, bu durum üretimin daha fazla artmasına sebep olacak.
TÜİK verilerine göre, 2004 yılında sadece 700 dekar alanda üretimi yapılan avokado 2023 yılında 67 kat artarak 47 bin 205 dekarlık bir alana yayıldı. Aynı dönemde (20 yılda) üretim ise 400 tondan 96 kat artarak 38 bin 462 tona yükseldi. Avokadoda asıl gelişme 2022 yılında oldu. Meyve vermeyen ağaçların da meyveye yatmasıyla birlikte, bu yılda Avokado üretimi 9 bin 81 tondan yüzde 343 artışla 40 bin 184 ton olarak gerçekleşti.
Üretim artışı, dikim alanlarının artışı yanında yapılan araştırma geliştirme çabaları sayesinde dünya ortalamasına yakın olarak verimde sağlanan iki kat artıştan elde edildi.
A, C ve E vitaminlerince ve lif yönünden oldukça zengin olan avokado meyvesi, yağıyla birlikte kalp hastalıklarının azaltılmasına yardımcı olurken, avokado yağı kozmetik sanayinde de kullanılıyor. Avokado aynı zamanda raf ömrü uzun olan bir meyvedir. Türkiye üretiminde dünya 27’ncisi
Dünya avokado üretimini yüzde 57’si Meksika, Kolombiya, Peru ve Dominik Cumhuriyeti tarafından sağlanırken, 2022 yılı FAO verilerine göre, istatistiği tutulan 70 ülke içinde Türkiye yüzde 0,5’lik payı ile dünya üretiminde 27.sırada yer alıyor. Kenya, Endonezya, Brezilya, İsrail, Şili, ABD, Çin, İspanya, Fas Avokado üreticisi diğer ülkeler. Türkiye’nin üretici fiyatı İspanya’dan düşük
FAO’nun 2022 yılı verilerine göre, Türkiye 3 bin 798 ton ihracatıyla ihracatta 33’ünü sırada yer alırken Meksika dünya ihracatının üçte birini elinde tutuyor. İhracat açısından Avrupa pazarlarına yakınlık, üretim için ekolojik alanların varlığı Türkiye için bir avantaj. Fakat başta Hollanda olmak üzere Belçika, Portekiz gibi bazı ülkeler bu üründe de birçok üründe olduğu gibi yine dünya piyasasından topladığı avokadoyu işleyerek yeniden ihraç ediyor.
FAO’nun 2021 verilerine göre, üretici fiyatları açısından Türkiye başlıca üretici ülkelerden daha yüksek bir fiyata sahipken, Avrupa’nın en önemli üreticisi İspanya’nın üretici fiyatının çok daha altında kalıyor. İspanya üretici fiyatı ton başına 2 bin 422 dolar iken Türkiye üretici fiyatı ton başına 1973 dolardır. Bu açıdan Avrupa’da İspanya’ya karşı bir rekabet şansımız bulunuyor. Akdeniz sahil kuşağı üretimde şanslı bölge
Avokado gelir açısından Akdeniz bölgesinde ticari yetiştiriciliği yapılan birçok bitki türüne önemli bir alternatif.
Meksika ve Orta Amerika ülkelerinden dünyaya yayılan avokado Türkiye’ye 1970’li yılların başında girdi. Araştırma, geliştirme, yetiştirme çalışmaları yapılarak ticari yetiştiriciliği 1980’lerin ortasından itibaren arttı.
Akdeniz sahil kuşağındaki bazı alanlar avokado yetiştiriciliği için oldukça uygundur TÜİK 2023 yılı verilerine göre, Türkiye’deki avokado üretiminin yaklaşık yüzde 55’i Antalya’da, yüzde 43’ü Mersin’de ve yüzde 2’si diğer illerde (Muğla, Adana ve Hatay) gerçekleştiriliyor. Antalya’nın toplam üretiminin yaklaşık yüzde 80’i Alanya ilçesinden karşılanıyor.
Türkiye Avokado, üretim, verim ve üretim alanı (2023) Üretim (Ton) Verim (Kg/Dekar) Alan (Dekar) 2004 400 571 700 2005 475 660 720 2006 492 668 736 2007 931 821 1.134 2008 958 793 1.208 2009 1.169 815 1.434 2010 1.207 826 1.461 2011 1.316 851 1.547 2012 1.463 801 1.827 2013 1.599 824 1.940 2014 1.824 408 4.468 2015 1.850 391 4.727 2016 1.950 399 4.884 2017 2.765 520 5.317 2018 3.164 569 5.560 2019 4.209 443 9.491 2020 5.923 468 12.648 2021 9.081 333 27.282 2022 40.181 1.110 36.194 2023 38.462 815 47.205
Kaynak: TÜİK Dünyada avokado üretimi Dünya başlıca avokado üreticisi ülkeler (ton) 2022 Dünya başlıca avokado üreticisi ülkeler (ton) 2022 Meksika 2.529.581 Çin 135.860 Kolombiya 1.090.664 Venezuela 128.611 Peru 866.457 İspanya 105.930 Dominik 737.201 G.Afrika 103.602 Kenya 458.439 Fas 98.720 Endonezya 389.000 Malawi 94.096 Brezilya 338.238 Avustralya 86.171 Vietnam 210.595 Kamerun 74.325 Israil 189.667 Kongo 62.035 Haiti 173.507 Angola 55.119 Şili 168.010 El Salvador 43.757 Etiyopya 167.884 Yeni Zelanda 42.346 ABD 142.340 Türkiye 40.181 Guatemala 138.964
Kaynak: FAO Ülkeler ve avokado ihracatı Ülkeler Dünya Avokado Üretici fiyatları (Dolar/Ton) Ülkeler Dünya Avokado İhracatı (Ton) Şili 4.433 Meksika 1.041.787 Israil 3.432 Peru 583.215 Yunanistan 3.075 Hollanda 417.770 ABD 2.524 İspanya 149.917 İspanya 2.423 Şili 109.121 Türkiye 1.973 Kenya 103.240 Ekvator 1.739 Kolombiya 98.595 Kolombiya 1.417 Güney Afrika 62.984 Güney Afrika 1.082 Dominik 57.605 Meksika 1.021 Fas 55.196 Peru 991 Israil 54.336 Endonezya 730 ABD 49.332 Filipinler 495 France 39.807 Brezilya 438 Tanzanya 18.993 Dominik 427 Yeni Zelanda 18.525 Kenya 300 Belçika 15.913 Almanya 15.909 Avustralya 10.976 Guatemala 10.822 Çin 10.768 Brezilya 10.750 Portekiz 9.761 Türkiye 3.798
Kaynak: FAO
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)