Tartışmalı teklif TBMM’de

Hayvanları Koruma Kanunu değişiklik teklifi ne getiriyor

Kamuoyunda tartışmalara neden olan Hayvanları Koruma Kanunu değişikliği teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu. 

AK Parti’li milletvekillerinin imzasını taşıyan 17 maddelik teklifle getirilen bazı değişiklik ve düzenlemeler ana hatlarıyla şöyle:

-Kanunun amacına yönelik maddeye “insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla” ibaresi ekleniyor.

– Sahipli hayvan tanımı yeniden yapılıyor. Bu tanım “Bir kişi, kuruluş, kurum ya da tüzel kişilik tarafından sahiplenilen, bakımı, aşıları, periyodik sağlık kontrolleri yapılan ve Bakanlık veri tabanına kaydedilen ev hayvanlar” olarak belirtiliyor. Bunun dışında kalanlar ise “sahipsiz hayvan” olarak nitelendiriliyor. 

-Hayvan bakımevi, “hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği” tesis olarak tanımlanıyor.  Öldürme yasağı 

-Yürürlükteki düzenlemede yer alan “sahipsiz ya da güçten düşmüş hayvanların 3285 sayılı Hayvan Zabıtası Kanunu’nda öngörülen durumlar dışında öldürülmeleri yasaktır” ifadesi “kanuni istisnalar hariç” şeklinde değiştiriler. 

-Sahipsiz hayvanların olumsuz etkilerini giderme konusunda, mevcut düzenlemedeki “çevreye oluşabilecek etkilerini gidermeye yönelik tedbirler” ifadesi “insan ve çevre sağlığı için oluşabilecek” şeklinde düzenleniyor. Yürürlükteki yasa bu konunun yönetmelikle düzenlenmesini öngörüyor.  “Öldürme” yerine “ötanazi”

-Yürürlükteki yasanın ikinci kısımın “Hayvanların kesimi, öldürülmesi ve yasaklar” başlıklı dördüncü bölümün başlığındaki “öldürülmesi” ifadesi “ötanazisi” olarak değiştiriliyor.  

-Bu kapsamda ilgili maddeye şu fıkralar ekleniyor:

“Bakımevine alınan hayvanlardan saldırgan olan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara yerel yönetimlerce ötanazi yapılır.

Sahipsiz hayvan popülasyonunun; kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşan hastalıkların görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde ilgili yerel yönetim tarafından sahipsiz hayvanlara ötanazi yapılabilir.”

-Yürürlükteki yasınan “tanımlar” bölümüne “ötanazi” tanımının eklenmemiş olması bu düzenlemede dikkat çekiyor.  Yerel gönüllülerin müracatı

-Hayvana yapılabilecek müdahalelere ilişkin yasaklarda, yürürlükteki düzenlemede “tıbbi gerekçeler hariç” ifadesi “kanuni ve tıbbı gerekçeler hariç” şeklinde düzenleniyor. 

-Hayvan koruma kurullarının sahipsiz hayvanlara ilişkin proje ve önerilerinde “insan, hayvan ve çevre sağlığına ilişkin önlemlerin alınması” düzenlemesi getiriliyor. 

-Hayvan koruma kurullarına ilişkin yürürlükteki düzenlemede yer alan “Yerel hayvan koruma gönüllülerinin müracaatlarını değerlendirmek” fıkrası yasa metninden çıkarılıyor. 

-Yerel yönetimler tarafından toplanan sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk etmek veya bakımevinde barındırılan hayvanı bir yere bırakmaya yaptırım getiriliyor.  Türü tehlikedeki hayvanlar

-Nesli koruma altındaki hayvanların öldürülmesi durumunda verilecek cezalar artırılıyor. 

-Belediyeler kanun çerçevesince hayvanlara ilişkin “bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak, bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri” gerekirse ilgili bakanlık mali destek sağlayacak.

-Bakımını ihlal eden, zarar veren kişilerden hayvanları alınarak “sahiplendirme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde” barındırılacak.

-‘Bakımevlerine alınan hayvanlar bakanlık veri sistemine kaydedilecek. Rehabilite edilenler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır” diye tanımlandı.  Belediye yetkililerine hapis cezası

-Büyükşehir, il ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyeler bakımından, kaynağı ayırmayan veya kaynağı başka başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası getiriliyor. 

-İlgili belediyelerin mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirme ve hayvan bakımevlerini kurma yükümlülükleri bakımından büyükşehir, il ve nüfusu 25  bini aşan belediyeler 2028 sonuna kadar hayvan bakımevlerini kuracak ve mevcut bakımevlerinin koşulları iyileştirecek. 

-Hayvan bakımevi kurma yükümlülüğü bulunan belediyeler bu yükümlülükleri zamanında yerine getirebilmelerini sağlamak amacıyla belli oranda kaynak ayırması öngörülüyor. 

-Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025 tarihine kadar “dijital kimliklendirme yöntemleriyle” kayıt altına alacak. Genel gerekçeden

-Teklifin genel gerekçesinde “Bilimsel verilere göre, sahipsiz hayvanların popülasyonunun kontrol altına alınabilmesi maksadıyla tüm popülasyonun yüzde 70’inin kısırlaştırılması gerekmektedir. Ülkemizde bir yılda en fazla 342 bin 879 hayvan kısırlaştırılmış olup bu rakam popülasyonun (4 milyon) yaklaşık yüzde 8,5’i oranına denk gelmektedir” deniliyor. 

-Gerekçede yer verilen tabloya göre 2004-2023 döneminde kısırlaştırılan hayvan sayısı 2 milyon 504 bin 595, sahiplendirilen hayvan sayısı ise 533 bin 4.