Maymun Çiçeği Hastalığı PCR Testi İle Tespit Edilebilir Mi ?

Dünya Sağlık Örgütü’nün, 30 ülkede en az 643 maymun çiçeği vakasının doğrulandığını duyurmasıyla, virüs tekrar gündem oldu. Uzmanlar genel olarak korkulacak bir durum olmadığını belirtse de DSÖ, birçok ülkede maymun çiçeği virüsünün aniden ortaya çıkmasının, yıllardır sessizce yayıldığı anlamına gelebileceğini ve henüz tespit edilmemiş birçok vakanın olabileceğini söylüyor.

Peki maymun çiçeği virüsü nedir ve hakkında doğru bildiğimiz yanlışlar nelerdir? Medline uzmanlarından Dr. Ferit Şeyhzade virüsle ilgili soruları yanıtladı.

Maymun çiçeği hastalığı Covid-19 gibi yeni bir hastalık

Hayır. Bu virüs ilk olarak 1958’de Afrika’da bir maymunda görüldü. 1970’te ise yine Afrika’da ilk kez bir insanda teşhis edildi. Bazı vakalar bildirilse de salgına dönüşmedi.

Bu virüs maymunlardan insanlara bulaşıyor

İsmi maymun çiçeği virüsü olsa da bugün dünyada görülen vakalarda bu virüsün daha çok fare, sıçan, sincap gibi kemirgenlerden bulaştığı görülüyor. Maymun gibi bazı memeli hayvanlardan da bulaşma riski olan virüsün asıl bulaş hayvanları ise kemirgenler.

İnsandan insana bulaşma riski düşük

Ne yazık ki değil. Covid-19 virüsü kadar hızlı bulaş ve yayılım göstermese de insandan insana virüs aktarımı mümkün. Özellikle enfekte bir kişinin havlu, nevresim, giysi gibi eşyalarını kullanmakla bulaşabiliyor.

Virüs PCR testiyle tespit edilebiliyor

Maymun çiçeği virüsü, kanda çok kısa süre kaldığı için PCR ve kan testlerinde tespit edilemiyor. Kesin tanı için, ellerde ya da vücuttaki çiçek virüsünde olduğu gibi oluşan şişlik, kabarcıklardan örnek alınarak biyogüvenlik düzeyi 2 olan laboratuvarlara gönderilmesi gerekiyor.

Maymun çiçeği virüsü riskli değil

Virüsün yarattığı semptom ve rahatsızlıklar genellikle kendi kendine geçse de, ciddiye alınması gereken bir hastalık. Özellikle çocuklar risk altında diyebiliriz. Çocukların bu enfeksiyondan ölüm oranları, yaşı daha büyük olanlara göre daha yüksek. Ayrıca başka bakteriyel enfeksiyonların maymun çiçeği virüsünü ne şekilde
tetiklediği ve neye yol açacağı henüz bilinmiyor.

Çiçek aşısı olmuş kişilerde virüs saptanmıyor

Dünya genelinde çiçek hastalığının azalması sebebiyle 1980 yılında Türkiye’de kaldırılmış olan çiçek virüsü aşısı olmuş kişiler de risk altında olabilir. Aşı üzerinden 40 yıl geçirmiş kişilerin hastalığa karşı ilk günkü kadar yüksek dirençli olmadıklarına inanılıyor. Ancak DSÖ’nün açıklamalarına bakıldığında uzun zaman önce de olsa
çiçek aşısı olanların hastalığı daha hafif bir seyirle geçirme ihtimali bulunuyor.