Gazze’de ateşkes anlaşması yapıldı

Gazze’de ateşkes anlaşması

İsrail ile Hamas, Gazze savaşının başlamasından 15 ay sonra, üç aşamalı bir ateşkes üzerinde anlaştı.

Taraflar, son süreçte, ilk kez aynı odada olmasa bile, aynı bina içinde müzakere yürüttü.

İsrail ve Hamas temsilcileri, Paris, Kahire ve Doha’da üçüncü taraflar aracılığıyla müzakere yürütüyordu. Müzakerelerde ABD, Katar ve Mısırlı diplomatlar arabuluculuk yapıyordu

Planın aşamaları neler? 1’inci aşama: 42 günlük ateşkes

BBC’ye konuşan bir Filistinli yetkili, ateşkesin ilk gününde Hamas’ın üç rehineyi serbest bırakacağını söyledi.

Bu adımı takiben İsrail, Netzarim Koridoru da dahil olmak üzere Gazze’deki yerleşim alanlarından askerlerini çekmeye başlayacak.

Bundan bir hafta sonra Hamas dört rehineyi daha serbest bırakacak. İsrail, buna karşılık, Gazze Şeridinin güneyine kaçmak zorunda kalan halkın, kuzeydeki evlerine dönmesine izin verecek.

Bu yolu yürüyerek aşacak olanlar, sahil tarafından, araçla gidecek olanlar ise Gazze Şeridinin merkezinden geçen Selahaddin yoluna paralel bir başka yoldan seyahat edebilecek.

Planın bu aşamasında, İsrail birliklerinin Mısır ile Gazze arasındaki Philadelphia Koridorunda kalmaya devam edeceği bildiriliyor. 

Haberlere göre,  ateşkesin ilk birkaç gününde bazı İsrail birlikleri Gazze Şeridindeki bazı bölgelerden çekilecek.

Mısır ile Gazze arasındaki Refah Sınır Kapısı, hasta ve yaralıların tahliyesi için kademeli olarak açılacak.

İsrail’in Gazze’nin kuzeyi ve doğusundaki iki sınır bölgesinde 800 metrelik birer tampon bölge oluşturması da planlanıyor.

Yine bu aşamada Hamas ve müttefiki Filistinli İslami Cihad’ın, toplam 33 rehineyi serbest bırakması bekleniyor.

Karşılığında serbest bırakılacak 1.000 Filistinli mahkum veya tutuklu arasında 7 Ekim 2023 saldırısına katılan savaşçıların bulunmayacağı kaydediliyor.

Ateşkesin 16’ncı gününde İsrail ile Hamas’ın, planın ikinci ve üçüncü aşamaları ile ilgili detaylar üzerinde görüşmelere başlaması bekleniyor. 2’nci aşama: Kalan rehinelerin İsrail’e iadesi

Planın ikinci aşamasında, erkek askerler ve genç sivil erkek rehineler dahil olmak üzere hayatta olan rehineler serbest bırakılacak, ölen rehinelerin cenazeleri de teslim edilecek.

İsrail, Gazze’de 94 rehine bulunduğunu ve bunlardan 34’ünün ölü olduğunun değerlendirildiğini açıklıyor.

Ayrıca 7 Ekim 2023’te başlayan savaştan önce kaçırılan dört İsrailli de Gazze’de tutuluyordu. Bunlardan ikisinin öldüğü biliniyor. 3’üncü aşama: Gazze’nin yeniden inşası

Ateşkes planının üçüncü aşamasında, büyük bir yıkım yaşayan Gazze’nin yeniden inşa edilmesi var.

İsrail ile Hamas arasında ateşkesin ikinci ve üçüncü aşamaları konusunda henüz bir anlaşmaya varılmadı.

Bunlarla ilgili müzakereler, ateşkes sürecinin 16’ncı gününde başlayacak.

Ancak burada da halen bazı anlaşmazlık noktaları öne çıkıyor. 

Bunlardan biri Gazze’yi kimin yöneteceği sorusu. İsrail, Hamas’ın Gazze’yi yönetmeye devam etmesine izin vermeyi kabul etmiyor. İsrail ayrıca, işgal altında tuttuğu Batı Şeria’daki Filistin Yönetiminin de Gazze’yi yönetmesine izin vermeyi reddediyor.

Çatışmalar sonrası Gazze üzerindeki güvenlik kontrolünü elinde tutmak isteyen İsrail, Filistin Yönetimi yeniden yapılanmayı tamamlayıncaya kadar Gazze’nin geçici bir yönetimin kontrolünde olması için ABD ve Birleşik Arap Emirlikleri ile bir plan üzerine çalışıyor.

Sonrasında oluşturulacak yeni yönetimin kalıcı olmasının sağlanması planlanıyor.

Hamas ise rehinelerin serbest bırakılmasını içeren ilk aşama sonrası, İsrail’in kalıcı bir anlaşma yapmaya yanaşmamasıyla ilgili endişelere sahip olabilir.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ile barış sürecini kabul etse bile, kabinesinin geri kalanını ikna edemeyebilir.

Kabinesindeki aşırı sağcı isimler Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Hamas’la bu sürece karşı çıkıyor.

Smotrich, anlaşmanın İsrail’in ulusal güvenliği için “felâket” olacağını ve bunu desteklemeyi reddedeceği mesajını paylaştı. Trump anlaşmayı sahiplendi

Sosyal medya hesabından paylaşım yapan ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump “rehine anlaşması sağlandı” mesajını verdi.

Trump, sahibi olduğu Truth Social platformunda, “Orta Doğu’daki rehineler için bir anlaşmamız var. Kısa süre içinde serbest bırakılacaklar. Teşekkür ederim” diye yazdı.

Trump, daha uzun ikinci bir mesajında ise kendisini ve ekibini kutladı, “Beyaz Saray’da bile olmadan çok şey başardık” dedi ve ekledi:

“Bu destansı ateşkes anlaşmasına ancak kasım ayındaki tarihi zaferimizin ardından varılabilirdi, çünkü tüm dünyaya yönetimimin barış arayacağını ve tüm Amerikalıların ve müttefiklerimizin güvenliğini garanti altına alacak anlaşmaları müzakere edeceğini gösterdi.” Biden sevinçle karşıladı

ABD Başkanı Joe Biden, İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes ve rehine anlaşmasını sevinçle karşıladı ve 15 aydır devam eden savaşta bir dönüm noktası olan anlaşmanın sağlanmasında “azimli ve titiz davranan Amerikan diplomasisini” övdü.

Biden, yaptığı açıklamada, “Bu planın kesin hatlarını 31 Mayıs 2024 tarihinde ortaya koydum ve ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oybirliğiyle onaylandı. Yürüttüğüm diplomasi, bunu gerçekleştirme çabalarında hiç duraksamadı” dedi.

Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdülrahman El Sani de, Başkan Biden’dan önce yaptığı açıklamada, Gazze’de 15 aydır devam eden yıkıcı savaşı durduracak ve onlarca İsrailli rehinenin evlerine dönmesini sağlayacak anlaşmayı doğruladı. Çatışmaların durması

Anlaşmanın çatışmaları durdurması, Ortadoğu’yu istikrarsızlaştıran ve dünya çapında protestolara yol açan İsrail ve Hamas arasındaki en kanlı ve yıkıcı savaşı sona erdirme umutlarını arttırması bekleniyor.

İsrail, bugün geç saatlerde Hamas’ın Gazze’nin Mısır sınırı boyunca güvenlik düzenlemeleri için üzerinde anlaşmaya varılan mutabakatları değiştirmeye çalıştığını duyurdu ve bu girişimleri şiddetle reddetti.

Perde arkasındaki müzakereler konusunda isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan Katarlı bir yetkili, görüşmelerde arabuluculuk yapan Katar Başbakanının Hamas ve İsrail heyetleriyle ayrı ayrı görüştüğünü ve kısa bir süre sonra anlaşmazlığın çözüldüğünü söyledi.

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Hamas bir yetkilisi de konunun çözüme kavuşturulduğunu doğruladı. İsrailli Bakan resmi ziyaretini yarıda kesti

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, uzlaşı haberi üzerine Macaristan ziyaretini yarıda kesme kararı aldı. 

İsrail Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Saar’ın bu gece İsrail’e dönerek Güvenlik Kabinesi ve hükümette yapılması beklenen görüşme ve oylamalara katılacağı belirtildi. Filistin’de sevinç gösterileri

İsrail ve Hamas arasında bir ateşkes üzerinde uzlaşıldığına ilişkin haberlerin duyulması üzerine Filistin bölgesinde sevinç gösterileri düzenleniyor. 

Uluslararası ajansların bölgeden geçtikleri haberlerde, binlerce Filistinlinin meydanlarda toplandıklarını ve sevinç gösterileri düzenlediklerini aktardı. 

Deir El Balah’ta, halkın mutluluk içinde birbirine sarılarak dans ettiğini ve fotoğraf çektirdiği haberlere yansıdı

Katar’da yürütülen müzakerelere Hamas’ın müttefiki olan İslami Cihad’ın temsilcileri de katıldı.