Ukrayna’daki savaş silah şirketlerine yarıyor
Dünyanın en büyük silah ve askeri hizmet şirketlerinin gelirleri, artan jeopolitik gerilimler nedeniyle rekor seviyeye ulaştı.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsüne (SIPRI) göre, 2024 yılında silah satışlarından elde edilen gelirler yüzde 5,9 artışla 679 milyar dolara yükseldi. Bu, şimdiye kadar kaydedilen en yüksek seviye oldu.
Artışın büyük bölümü, Avrupa ve ABD merkezli şirketlerin gelirlerindeki yükselişten kaynaklandı. Avrupa’daki ilk 100 savunma şirketinin en az yüzde 65’i 2024’te üretim kapasitesini artırdı.
Rusya hariç tutulduğunda, ilk 100’de yer alan Avrupa merkezli 26 şirketin toplam silah geliri yüzde 13,4 artarak 151 milyar dolara ulaştı. Çek ve Fransız şirketlerde dikkat çeken artış
Çekya merkezli Czechoslovak Group, 2024’te silah gelirlerini yüzde 193 artırarak 3,6 milyar dolara çıkardı.
Bu artışta, Ukrayna için topçu mühimmatı temin etmeyi amaçlayan devlet destekli “Çek Mühimmat Girişimi” etkili oldu. Şirket gelirlerinin yarıdan fazlası Ukrayna ile bağlantılı.
Fransa’dan ilk 100 listesinde yer alan dört şirketin silah gelirleri ise 2024’te yüzde 12 artarak 26,1 milyar dolara yükseldi. Thales, Safran ve Dassault, 2023-2024 döneminde çift haneli büyüme kaydeden şirketler oldu.
Thales, 2025’in ilk çeyreğinde de toplam cirosunu 5 milyar euro artırdı. Bu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,9’luk artış anlamına geliyor. İtalya ve Almanya’da yükseliş
İlk 100’de bulunan iki İtalyan şirketin silah gelirleri 2024’te yüzde 9,1 artarak 16,8 milyar dolara çıktı.
Avrupa’nın en büyük ikinci savunma şirketi olan Leonardo, gelirlerini yüzde 10 artırarak 13,8 milyar dolara ulaştırdı.
Leonardo, 2024’te Alman Rheinmetall ile birlikte İtalyan ordusu için ana muharebe tankı ve yeni bir piyade savaş aracı geliştirmek üzere ortak girişim kurdu.
Almanya merkezli dört şirketin toplam silah gelirleri ise yüzde 36 artışla 14,9 milyar dolara yükseldi.
Diehl şirketi, yüzde 53’lük artışla 2,1 milyar dolara ulaşarak en hızlı büyüyen Alman firması oldu. Diehl, 2024’te Ukrayna’ya yer konuşlu hava savunma sistemleri de içeren askerî donanım teslim etti. Hammadde bağımlılığı uyarısı
Rapora göre, Avrupa’daki gelir artışına rağmen savunma sanayi hayatî hammaddelere bağımlı.
Kobalt, lityum ve titanyum gibi kaynaklara dışa bağımlılık, sektörü jeopolitik risklere ve fiyat dalgalanmalarına açık hale getiriyor.
SIPRI, Airbus ve Safran’ın 2022 öncesinde titanyum ihtiyaçlarının yaklaşık yarısını Rusya’dan karşıladığını, daha sonra yeni tedarikçilere yönelmek zorunda kaldığını belirtti.
SIPRI araştırmacısı Jade Guiberteau Ricard, “Avrupalı savunma şirketleri artan talebi karşılamak için üretim yatırımlarını artırıyor. Ancak hammadde sağlanması gittikçe daha büyük bir sorun haline gelebilir” dedi. AB’den yeni plan
Avrupa Birliği, bu ay başında bağımlılıkları 2029’a kadar yüzde 50 azaltmayı hedefleyen yeni bir eylem planı açıkladı. AB, Almanya’daki Vulcan lityum projesi ve Greenland Resources’ın Malmbjerg molibden projesi gibi yerli üretim girişimlerine yatırım yapıyor.
AB ayrıca, Ukrayna, Batı Balkanlar ve Akdeniz’in doğu ve güney kıyısındaki ülkelerle özel yatırım planları hazırlayarak hayatî hammaddelerde tam tedarik zincirleri oluşturmayı hedefliyor.
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)